“Uzay” yazı dizimin bu bölümünü Mars gezegenine ve Mars’a yapılması planlanan seyahate ayırdım. Mars ve Venüs dünyamızın komşu gezegenleri ve o yüzden olsa gerek insanoğlunun ilk farkettiği gezegenler olmuşlar. Çok ilginçtir uzaya seyahatın başladığı 1960’lardan itibaren Ruslar Venüs’e, Amerikalılar da Mars’a ilgi duymuş ve 50’den fazla uzay aracı yollamışlar araştırmak için bu iki gezegeni. Bunlardan elde edilen bilgilere göre ne Venüs ne de Mars yaşanabilir değil. Ama Mars yine de biraz olsun umut vaadediyor ve o yüzden insanlı sehayat ve ileride kolonizasyon düşünülüyor. Venüs’ü daha sonraya bırakarak gelin önce Mars’ı anlamaya çalışalım.
- Verilere ve teorilere göre Mars’ın 3-4 milyar sene önce dünyaya benzer bir atmosferi, okyanusları ve nehirleri vardı.
- Kızıl renkte olmasının sebebi yüzeyinde yoğunca bulunan demir oksit, yani pas.
- Atmosferinin %95’i karbon dioksit.
- Bazıları dünyadaki bir teleskopla bile görülebilen şiddetli toz fırtınaları çok sık yaşanıyor.
- Olympus Mons dağı 22 km yüksekliğinde, yani Everest’in neredeyse 2,5 katı.
- Gezegenin korundaki magma tabakası bilinmeyen bir sebeple donduğu için gezegenin manyetik koruması kalkmış, radyasyon ışıkları yüzeyi yakmış ve atmosfer de zamanla güneş rüzgarları ile incelmiş. Koru tekrar ısıtmak, dünyanın koru gibi dönmesini sağlamak ve manyetik alan oluşturmak için gezegenin derinliklerinde nükleer patlayıcılar kullanmayı düşünüyorlar. 2003 yapımı “The Core” filminde bunu görebililirsiniz.
- Mars’a yaklaşık 1 sene sürecek seyahatte ve ardından gezegen yüzeyindeki yaşanacak sürede en büyük tehlike radyasyon. Dünyanın çevresindeki manyetik alan ve atmosfer güneşten gelen tehlikeli radyasyon ışınlarından bizleri koruyor. Ama bu koruma ne uzayda ne de Mars’ta yok. Uzay kıyafetleri radyasyondan korumak için özel olarak yapılıyor olsa da %100 koruma sağlamıyor. O yüzden astronotlar radyasyona maruz kalacaklar ve bu yüksek kanser riski taşıyor.
- İkinci büyük tehlike ise “solar winds” yani güneş rüzgarları. Bunlara uzay kıyafeti de yeterli olmuyor. O sırada tamamen karanlık ve kapalı bir yerde olmanız lazım. Diğer bir opsiyon da su tankı içinde saklanmanız. Aksi taktirde feci şekilde yanabilirsiniz.
- İlk koloninin kutuplara çok yakın bir bölgeye yerleştirilmesi planlanıyor. Amaç kutuplardaki buzu ısıtıp içme suyu, tarım ve temizlik için kullanabilmek.
- Enerji üretebilmek için gezegende bulunan toryum madenini kullanmayı planlıyorlar.
Mars’a sehayat ve kolonizasyon çok zorlu ve tehlikelerle dolu. 2024’teki ilk insanlı seyahate çok az kaldı. Bekleyip göreceğiz.
Yeni yazılarımdan anında haberdar olmak için @mehmet_y_ulutas takibe alabilirsiniz.